Bilbo Baggins jest najbardziej rozpoznawalnym hobbitem, ze względu na barwność tej postaci oraz dlatego, że Tolkien umieścił go aż w trzech swoich powieściach o Mitologii Śródziemia, zarówno w Hobbit, czyli tam i z powrotem, Władcy Pierścieni a także dowiadujemy się o nim z Niedokończonych opowieści.
Jak już wiemy, jego rodzicami byli Bung Baggins i Belladona Tuk. Bilbo Baggins, gdy nie był na jakiejś wyprawie, mieszkał w powszechnie pożądanym, zapewne ze względu na plotkę, legendę, że znajdują się tam wypełnione złotem tunele, Bag End, należącym do rodu Bagginsów, a mieszczącym się w Hobbitonie, miejscowości leżącej w Zachodniej Ćwiartce Shire (Śródziemia).
Hobbit Bilbo z Bagginsów był bardzo aktywną postacią i samemu Tolkienowi przypominał jego samego. Jego najsłynniejszą wyprawą była wyprawa na Samotną Górę (Erebor), dawniej zamieszkiwaną przez krasnoludów, a przejętą i okupowaną 171 lata przez smoka Smauga Złotego. Słynął również ze swoich zdolności złodziejskich i opanowania sztuki włamywania się.
Zamożny Bilbo mógł sobie pozwolić, aby, namówiony przez czarodzieja Gandalfa, dołączyć do wyprawy Thorina (z języka staronordyckiego imię to oznacza “odważny”) II Dębowej Tarczy oraz krasnoludów przeciwko smokowi, zakończonej powodzeniem i odbudową jeszcze bardziej wzniosłego Królestwa Krasnoludów.
Podczas tej wyprawy Bilbo gubi się w Górach Mglistych po ataku goblinów. Szukając ucieczki z tunelu znajduje Jedyny Pierścień, stworzony przez złego czarodzieja Saurona, który sprawia, że Bilbo jest niewidzialny i ucieka przed Gollumem i jego grą, podczas której niefortunnie wyjawia swoje nazwisko i pochodzenie.
Po swoich 131 urodzinach udaje się do Amanu, a towarzyszą mu wierne elfy, Frodo i Gandalf.